Kwas foliowy - właściwości, występowanie, dawkowanie, niedobór i nadmiar

Kwas foliowy - właściwości

Kwas foliowy (witamina B9, witamina B11 lub folacyna) jest niezbędny dla prawie każdej komórki w naszym organizmie, do najważniejszych jego właściwości możemy zaliczyć:

• Determinowanie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i krwionośnego, w tym tworzeniu czerwonych krwinek, ochronę naczyń krwionośnych przez miażdżycą, przeciwdziałanie zakrzepom żylnym, wylewom oraz chorobom serca.
• Uczestniczenie w syntezie kwasów nukleinowych, które stanowią materiał genetyczny komórek.
• Regulowanie poziomu homocysteiny poprzez przekształcanie jej metioninę, z której powstaje serotonina (hormon szczęścia) i noradrenalina.
• Ochronę naczyń krwionośnych przed miażdżycą.
• Wspieranie poprawnego funkcjonowania żołądka, wątroby oraz jelit.
• Tworzenie soku żołądkowego oraz zmniejszanie prawdopodobieństwa wystąpienia nowotworów jelita grubego i żołądka.
• Zmniejszanie ryzyka wystąpienia depresji.
• Regulowanie wzrostu funkcjonowania komórek.
• Przeciwdziałanie anemii.

Kwas foliowy w ciąży

Kwas foliowy to niezbędny składnik diety każdej przyszłej mamy, o czym powszechnie wiadomo. Dodatkową suplementację witaminy zaleca się jednak paniom, jeszcze zanim zdecydują się na dziecko. Lekarze radzą bowiem, aby każda kobieta w wieku rozrodczym przyjmowała kwas foliowy w dawce 0,4 mg na dobę.

Szczególnie istotna jest jednak suplementacja kwasu foliowego w pierwszym trymestrze ciąży. To właśnie wtedy kształtuje się układ nerwowy dziecka, do którego rozwoju witamina B9 jest niezbędna.

Co więcej, kwas foliowy zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka niektórych wrodzonych wad kończyn, serca, przewodu pokarmowego i układu moczowego. Ogranicza również prawdopodobieństwo rozszczepu twarzoczaszki. Odpowiednia ilość kwasu foliowego stanowi również zabezpieczenie przed powstawaniem wad cewy moczowej. To właśnie z niej w późniejszym okresie wykształca się mózg oraz kręgosłup.

Suplementacja kwasu foliowego podczas ciąży ma znaczenie dla rozwoju dziecka nie tylko w życiu płodowym, gdzie odpowiada za prawidłowe wykształcenie się układu nerwowego. Zapewnia bowiem prawidłowy wzrost dziecka po narodzinach, wpływając między innymi na zachowanie odpowiedniej masy ciała czy też biorąc udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu krwionośnego i pokarmowego.

Kobiety w ciąży powinny dostarczać swojemu organizmowi 0,6 mg kwasu foliowego na dobę. Taka dawka zapewnia odpowiedni rozwój płodu.

Kwas foliowy dla mężczyzn

Chociaż o suplementacji kwasu foliowego najwięcej mówi się w kontekście przyszłych matek, nie oznacza to, iż mężczyźni nie powinni dbać o jego odpowiednią ilość w organizmie. Coraz więcej badań pokazuje, że witamina ta jest istotna także u przyszłych ojców. Z tego względu jej suplementację zaleca się również wszystkim panom, którzy chcą mieć dzieci.

Niedobory tego pierwiastka u mężczyzny mogą mieć negatywny wpływ na rozwój poczętego dziecka. Co więcej, zbyt mała ilość kwasu foliowego może obniżać jakość nasienia, co przyczynia się zaś do osłabienia płodności. Zalecana dawka, jaką powinni przyjmować przyszli ojcowie, wynosi 0,4 mg witaminy na dobę.

Najczęściej wybierany kwas foliowy w sklep-presto.pl

Kwas foliowy - występowanie

Pomijając suplementacje, kwas foliowy możemy dostarczyć do organizmu w sposób naturalny, za pomocą pożywienia. Występuje on w wielu produktach pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego.

W przypadku produktów pochodzenia roślinnego istotne jest jednak to, aby produkty te spożywać w postaci surowej lub je krótko gotować. W żywności bowiem kwas foliowy występuje pod postacią folianów. Ich cechą charakterystyczną jest wrażliwość na działanie wysokiej temperatury, niskiego pH oraz promieniowania słonecznego. Obróbka termiczna i przetwarzanie produktów bogatych w foliany może doprowadzić do strat kwasu foliowego, które sięgają 50-90 procent pierwotnej zawartości.

Witaminie nie sprzyja zwłaszcza długie gotowanie w dużej ilości wody. Również przechowywanie w temperaturze pokojowej świeżych warzyw liściastych obniża zawartość witaminy B9. W ciągu 3 dni zaobserwować można nawet 70% spadek ilości folianów.

Kwas foliowy - dawkowanie

Z uwagi na fakt, iż kwas foliowy naturalnie występujący w produktach spożywczych nie jest stabilny, konieczna jest jego odpowiednia suplementacja. Należy pamiętać, że dostarczając odpowiednią dawkę witaminy B9, zapewnimy prawidłową pracę naszego organizmu.

Dlaczego suplementacja kwasu foliowego jest tak ważna? Otóż nasz organizm jest w stanie przyswoić witaminę występującą w produktach spożywczych jedynie w ograniczonym stopniu, toteż jej dostarczanie w postaci syntetycznej jest konieczne, jeśli chcemy zadbać o nasze zdrowie. Istotną kwestią jest jednak również to, aby nie przekraczać zalecanych norm. Nadmiar kwasu foliowego w podobnym stopniu co jego niedobór może niekorzystnie wpływać na nasz organizm.

Kwas foliowy - niedobór

Niedobór kwasu foliowego w organizmie może prowadzić do:

• Zaburzeń degeneracyjnych.
• Osteoporozy.
• Ryzyka wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.
• Niedokrwistości.
• Chorób układu krążenia.
• Nowotworów.

Kwas foliowy - nadmiar

Zbyt duża zawartość kwasu foliowego w organizmie może być przyczyną:

• Bezsenności.
• Rozdrażnienia.
• Depresji.
• Nasilenia reakcji alergicznych.
• Problemów z układem pokarmowym.
• Astmą u dziecka w przypadku przedawkowania u kobiet w ciąży.

Kwas foliowy to witamina pełniąca w naszym organizmie wiele istotnych funkcji. Warto zatem włączyć produkty spożywcze w nią bogate do naszego codziennego jadłospisu. Nie zapominajmy jednak, iż nie jesteśmy w stanie przyswoić dużej jej ilości z żywności. Konieczna jest zatem jej suplementacja – zgodna z zalecanymi dawkami.